VISHNIAC 
reż. Laura Bialis, USA, 2023, 95 min

PREMIERA POLSKA. Portret wybitnego fotografa-dokumentalisty życia sztetli i niestrudzonego popularyzatora nauki. Wizjonera, megalomana i gawędziarza; współczesnego kuzyna barona Münchhausena. Człowieka, którego życiorys z trudem pomieścił się w jednym filmie. Roman Vishniac urodził się w bogatej żydowskiej rodzinie w Moskwie, w carskiej Rosji. Miał przejąć interesy po ojcu, od początku jednak bardziej fascynował się nauką i szybko rozwijającą się sztuką fotografii. Zmuszony do ucieczki po rewolucji bolszewickiej, wylądował w szalonym Berlinie czasów Republiki Weimarskiej, gdzie zamiast pomnażać majątek, ku zgryzocie najbliższych trwonił czas na zmianę ślęcząc przy mikroskopie i włócząc się po ulicach w poszukiwaniu ciekawych tematów do zdjęć. Dał się wtedy poznać jako modernistyczny eksperymentator i kronikarz metropolii. Wraz z nastaniem rządów nazistów zaczął dokumentować życie berlińskich Żydów, a następnie na zlecenie Amerykańsko-Żydowskiego Połączonego Komitetu Pomocy odbył szereg podróży po Europie Wschodniej, w tym i Polsce, gdzie fotografował egzotyczne życie ubogich sztetli, by zachęcić do hojności darczyńców z USA. Nieświadomie Vishniac stworzył wtedy dzieło swojego życia, swoistą elegię - bezcenną panoramę żydowskiego świata w przededniu Zagłady. Cudem wydostawszy się z ogarniętej wojną Europy musiał zaczynać wszystko na nowo w Stanach Zjednoczonych. Wykorzystując swój talent ale też przebojowość i niezwykły dar autopromocji został najpierw uznanym fotoreporterem a potem innowatorem i autorytetem w dziedzinie mikrofotografii, wykładowcą i popularyzatorem nauki oraz twórcą edukacyjnych filmów przyrodniczych. Nie był człowiekiem bez skazy - córka wspomina go w filmie jako ekstrawaganckiego wizjonera i gawędziarza, dla którego rodzina zawsze była kłopotliwym brzemieniem odrywającym go od świata sztuki i nauki. Roman Vishniac - pełen sprzeczności samozwańczy geniusz, którego życiorys z trudem pomieścił się w jednym filmie. Producenci wykonawczy: Nancy Spielberg, Ori Eisen, Mirit Eisen, Taube Philanthropies, Maimonides Fund.